Sprężarki tłokowe od lat odgrywają kluczową rolę w różnorodnych zastosowaniach przemysłowych, jednakże skuteczność ich działania zależy w dużej mierze od właściwego dopasowania do konkretnych potrzeb i warunków pracy. Istotne kryteria, które należy wziąć pod uwagę podczas podejmowania decyzji dotyczącej wielkości sprężarki tłokowej, zapewnią optymalną wydajność i efektywność procesu sprężania. Dokonane wybory w tym zakresie mają bezpośredni wpływ nie tylko na koszty eksploatacji, lecz również na trwałość sprzętu oraz efektywność całego systemu.
Spis treści
Jak są zbudowane i jak pracują sprężarki tłokowe?
Sprężarki tłokowe są używane powszechnie. To urządzenia przemysłowe, wykorzystywane do sprężania gazu lub pary, a ich budowa i działanie opierają się na prostych, lecz skutecznych zasadach.
Zasadniczymi elementami sprężarki tłokowej są: cylinder, tłok, zawory ssawne i tłoczne, a także silnik, zwykle elektryczny. Proces sprężania rozpoczyna się od zassania gazu o ciśnieniu atmosferycznym (najczęściej powietrza) przez otwarte zawory ssawne do cylindra. Następnie tłok przemieszcza się w kierunku cylindra, co skutkuje zmniejszeniem objętości gazu i zarazem także zwiększeniem jego ciśnienia. W kolejnym etapie zawory ssawne zamykają się, a zawory tłoczne otwierają, umożliwiając sprężonemu gazowi opuszczenie cylindra i przemieszczenie się do systemu lub zbiornika docelowego.
Do czego służą sprężarki tłokowe?
Sprężarka tłokowa (https://www.pneumatik.pl/produkty/sprezarki-tlokowe) pełni istotną rolę w wielu dziedzinach i branżach, gdzie konieczne jest sprężanie gazu lub pary.
- Przemysł pneumatyczny – sprężarka tłokowa jest stosowana do dostarczania sprężonego powietrza do różnych narzędzi pneumatycznych, maszyn i systemów kontrolnych. Wytwarzane ciśnienie pozwala na efektywne zasilanie narzędzi pneumatycznych, takich jak młoty pneumatyczne, pistolety natryskowe czy narzędzia do mocowania.
- Przemysł chemiczny – w sektorze chemicznym sprężarka tłokowa znajdzie zastosowanie do sprężania gazów procesowych, a także do transportu i mieszania różnych substancji chemicznych.
- Przemysł spożywczy – w produkcji spożywczej sprężarki tłokowe mogą być używane do sprężania powietrza stosowanego w procesach pakowania, sortowania, a także w chłodzeniu i zamrażaniu.
- Przemysł naftowy i gazowniczy – w branżach związanych z wydobyciem i przetwarzaniem surowców energetycznych sprężarki tłokowe używane są m.in. do sprężania gazu ziemnego czy transportu ropy naftowej.
Te różnorodne zastosowania sprawiają, że sprężarki tłokowe są kluczowymi elementami wielu procesów przemysłowych, przyczyniając się do efektywności i funkcjonalności różnych sektorów gospodarki.
Jakie ciśnienie powietrza wybrać?
Zużycie powietrza przez urządzenia pneumatyczne jest zróżnicowane i zależy od wielu czynników, w tym rodzaju urządzenia, jego parametrów technicznych, ciśnienia roboczego oraz czasu eksploatacji. Ponieważ sprężone powietrze jest powszechnie wykorzystywane w przemyśle do zasilania różnego rodzaju narzędzi pneumatycznych, pomiar i kontrola zużycia powietrza są istotne z punktu widzenia efektywności energetycznej.
Istnieje kilka sposobów określania zużycia powietrza przez urządzenia pneumatyczne:
- wskaźnik zużycia objętościowego – jest to ilość powietrza zużywana przez urządzenie w jednostce czasu, mierzona w litrach na minutę (l/min);
- wskaźnik zużycia mocy – odnosi się do ilości energii elektrycznej zużywanej na sprężanie powietrza przez urządzenie pneumatyczne. Jest to miara efektywności energetycznej i może być wyrażana w watogodzinach na jednostkę objętości powietrza (Wh/);
- wskaźnik efektywności sprężarki – odzwierciedla to, jak skutecznie sprężarka przekształca energię elektryczną na sprężone powietrze. Im wyższa efektywność, tym mniejsze zużycie energii.
Zużycie powietrza przez konkretne urządzenie będzie zależało od rodzaju pracy, jaką wykonuje, oraz od wymagań danej aplikacji. Na przykład, narzędzia wymagające dużej siły, takie jak młoty pneumatyczne, będą zużywały więcej powietrza niż narzędzia o mniejszym zapotrzebowaniu, jak pistolety malarskie.
Dla przykładu wiertarka pneumatyczna zużywa około 350 l/min, szlifierka ok. 400 l/min, urządzenia do piaskowania 700 l/min, a pistolet służący do przedmuchu – nawet 1500 l/min.
Zatem wraz z mocą urządzeń rośnie także ich zapotrzebowanie na sprężone powietrze, którego ilość warto dopasować do oczekiwań całego zakładu pracy. Zwróć uwagę na dostosowanie mocy do zadań ciągłych. Podczas wyboru wielkości sprężarki nie warto brać pod uwagę wszystkich urządzeń dostępnych w danym przedsiębiorstwie, a jedynie te, które używane są symultanicznie. To oznacza, że możesz mieć w firmie np. kilkadziesiąt urządzeń o łącznej mocy 5000 l/min, lecz w jednej chwili podłączone jest wyłącznie jedno o mocy 500 l/min.
Dla przykładu w zakładach wulkanizacyjnych świetnie sprawdzi się sprężarka o ciśnieniu od 8 do 15 barów (zależnie od rodzaju ogumienia – osobowe lub przemysłowe). W zakładach lakierniczych powinno wystarczyć urządzenie generujące około 8 barów, czyli o mocy 3 KM, a w pracach polegających na piaskowaniu – około 12 barów przy mocy 6 KM.